Правілы ўнутранага распарадку для навучэнцаў

АГУЛЬНЫЯ ПАЛАЖЭННІ

1.1. Правілы ўнутранага распарадку для навучэнцаў (далей – правілы) распрацаваны ў адпаведнасці з Кодэксам Рэспублікі Беларусь аб адукацыі (далей – кодэкс) на падставе Дзяржаўнага школьнага стандарту, зацверджанага пастановай калегіі Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 10.05.2022 № 4.11, Статута школы і іншых актаў заканадаўства, якія рэгулююць адносіны ў сферы агульнай сярэдняй адукацыі.
1.2. Правілы ўстанаўліваюць нормы паводзін вучняў у будынку і на тэрыторыі ўстановы адукацыі з мэтай удасканалення арганізацыі адукацыйнага працэсу, рацыянальнага выкарыстання навучэнцамі вучэбнага часу, умацавання дысцыпліны навучэнцаў, павышэння якасці адукацыі, выхавання павагі да асобы, развіцця культуры паводзін і навыкаў зносін.
1.3. Згодна з правіламі ўсе навучэнцы маюць аднолькавыя правы і абавязкі, нясуць аднолькавую адказнасць за парушэнне нормаў паводзін ва ўстанове адукацыі.
1.4. Дадзеныя правілы абавязковыя для выканання ўсімі навучэнцамі школы. Кіраўніцтва, педагагічны калектыў школы могуць патрабаваць выканання, а навучэнцы павінны выконваць абавязкі ў адпаведнасці з патрабаваннямі сапраўдных Правілаў.
1.5. Пытанні, звязаныя з прымяненнем правілаў, вырашаюцца дырэктарам школы ў адпаведнасці з дзеючым заканадаўствам.
1.6. Правілы даводзяцца да ведама педагагічных работнікаў установы адукацыі, да ўсіх навучэнцаў установы адукацыі – на першым класным гадзіне новага навучальнага года, а да іх законных прадстаўнікоў – на першым бацькоўскім сходзе новага навучальнага года (пад роспіс).
1.7. Правілы ўнутранага распарадку для навучэнцаў і іх законных прадстаўнікоў распрацоўваюцца, узгадняюцца саветам Установы адукацыі і зацвярджаюцца дырэктарам.
1.8. Змяненні і дапаўненні ў Правілы могуць уносіцца дырэктарам школы па ўзгадненні з Саветам школы ў тым выпадку, калі яны не супярэчаць дзеючаму заканадаўству.
Разьдзел 2
ПРАВЫ І АБАВЯЗКІ НАВУЧЭНЦАЎ

2. Вучні маюць права на:
2.1. атрыманне адукацыі ў адпаведнасці з адукацыйнымі праграмамі агульнай сярэдняй адукацыі;
2.2. стварэнне спецыяльных умоў для атрымання адукацыі з улікам асаблівасцяў іх псіхафізічнага развіцця;
2.3. атрыманне дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі ў адпаведнасці з Кодэксам і ў парадку, які вызначаецца Палажэннем аб установе дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі, зацверджаным пастановай Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 25 ліпеня 2011 г. № 149 (у рэдакцыі пастановы Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь 19.09.2022 № 318);
2.4. павага сваёй чалавечай годнасці, абарону ад прымянення фізічнага і (або) псіхічнага гвалту, жорсткага, грубага або абразлівага звароту, прыніжэньня;
2.5. ахову жыцця і здароўя падчас адукацыйнага працэсу;
2.6. карыстанне падручнікамі (вучэбнымі дапаможнікамі) у адпаведнасці з заканадаўствам;
2.7. бясплатнае карыстанне бібліятэкай, вучэбнай і спартыўнай базай установы адукацыі;
2.8. удзел у кіраванні установай адукацыі ў адпаведнасці са статутам установы адукацыі (далей – Статут);
2.9. Адпачынак на перапынках, арганізацыю дасугавай дзейнасці падчас канікул;
2.10. стварэнне спрыяльных умоў для самаадукацыі;
2.11. аб'ектыўную ацэнку ведаў;
2.12. Захаванне месца ва ўстанове адукацыі ў выпадку накіравання для навучання і лячэння ў санаторную школу-інтэрнат;
2.13. навучанне на ўроках фізічнай культуры і здароўя ў адпаведнасці з групай здароўя;
2.14. наведванне стымулюючых і (або) якія падтрымліваюць заняткаў;
2.15. выбар факультатыўных заняткаў у межах устаноўленага вучэбным планам установы адукацыі колькасці гадзін факультатыўных заняткаў і з улікам максімальна дапушчальнай нагрузкі на аднаго навучэнца, усталяванай спецыфічнымі санітарна-эпідэміялагічнымі патрабаваннямі да зместу і эксплуатацыі ўстаноў адукацыі;
2.16. вывучэнне асобных вучэбных прадметаў на павышаным узроўні ў адпаведнасці з вучэбным планам установы адукацыі;
2.17. атрыманне платных паслуг з ліку, што аказваюцца установай адукацыі;
2.18. атрыманне гарачага харчавання ў парадку, вызначаным заканадаўствам;
2.19. удзел у алімпіядах, конкурсах, турнірах, канферэнцыях і іншых адукацыйных мерапрыемствах, спартыўна-масавых, фізкультурна-аздараўленчых, іншых мерапрыемствах;
2.20. заахвочванне за поспехі ў вучэбнай, спартыўна-масавай, грамадскай, навуковай дзейнасці, а таксама ў адукацыйных мерапрыемствах;
2.21. атрыманне сацыяльна-педагагічнай падтрымкі і псіхалагічнай дапамогі;
2.22. удзел у дзіцячых, маладзёжных і іншых грамадскіх аб'яднаннях, дзейнасць якіх не супярэчыць заканадаўству Рэспублікі Беларусь;
2.23 удзел у органах вучнёўскага самакіравання ва ўстанове адукацыі;
2.24. абарону ад любых супрацьпраўных замахаў;
2.25. недатыкальнасць асобы.

3. Вучні абавязаны:
3.1. выконваць Статут школы, выконваць рашэнні савета ўстановы адукацыі, іншых органаў самакіравання ўстановы адукацыі, правілы, патрабаванні адміністрацыі і педагагічных работнікаў;
3.2. знаходзіцца ва ўстанове адукацыі на працягу часу, прадугледжанага раскладам заняткаў (вучэбных, факультатыўных, аб'яднанняў па інтарэсах, іншых);
3.3. пакідаць тэрыторыю ўстановы адукацыі падчас заняткаў толькі з дазволу класнага кіраўніка (дзяжурнага члена кіраўніцтва);
3.4. добрасумленна і адказна ставіцца да засваення зместу навучальных праграм па вучэбных прадметах, праграм выхавання, своечасова і якасна выконваць хатнія заданні;
3.5. наведваць класныя і інфармацыйныя гадзіны;
3.6. удзельнічаць у мерапрыемствах грамадска карыснай працы;
3.7. вырашаць спрэчныя і канфліктныя пытанні на прынцыпах узаемнай павагі, з улікам меркавання ўсіх (іншых) удзельнікаў спрэчкі, пры неабходнасці звяртацца па дапамогу да настаўніка, класнага кіраўніка, спецыялістаў сацыяльна-педагагічнай і псіхалагічнай службы, кіраўніцтва ўстановы адукацыі;
3.8. беражліва ставіцца да маёмасці ўстановы адукацыі, падтрымліваць чысціню і парадак ва ўстанове адукацыі і на яго тэрыторыі; беражліва ставіцца да энергарэсурсаў, берагчы цяпло, электрычнасць, ваду;
3.9. паважаць гонар і годнасць усіх удзельнікаў адукацыйнага працэсу, работнікаў установы адукацыі;
3.10. клапаціцца пра сваё здароўе, аб правільным харчаванні, бяспекі і жыцця навакольных, імкнуцца да маральнага, духоўнага і фізічнага развіцця, самаўдасканалення;
3.11. неадкладна паведамляць настаўніку (класнаму кіраўніку) або дзяжурнаму настаўніку (члену кіраўніцтва) аб атрыманні мікратраўмы, траўмы або пагаршэнні агульнага стану свайго здароўя на ўроках, занятках або пры правядзенні мерапрыемстваў (пазакласных, пазашкольных, спартыўна-масавых, грамадска карыснай працы);
3.12. загадзя (напярэдадні або за некалькі дзён) паведамляць класнаму кіраўніку аб планаваным наведванні арганізацыі аховы здароўя; у экстранных (незапланаваных) выпадках адсутнасці на ўроках неадкладна паведамляць класнаму кіраўніку аб факце і прычыне сваёй адсутнасці;
3.13. размяшчаць прыладу сувязі, інтэрнэт-сувязі перад пачаткам вучэбных заняткаў у спецыяльна адведзеных месцах;
3.14. выконваць дзелавы стыль адзення, выкарыстоўваць вопратку і абутак для заняткаў фізічнай культурай згодна санітарным нормам, спецыяльную вопратку на ўроках працоўнага навучання, мерапрыемствах грамадска карыснай працы;
3.15. мець на ўроках неабходныя навучальныя прыналежнасці, акуратна і разборліва падпісаныя працоўныя сшыткі і сшыткі для кантрольных работ па прадметах;
3.16. акуратна і разборліва запісваць у дзённік расклад урокаў на тыдзень наперад, у канцы кожнага ўрока-хатняе заданне;
3.17. штотыдзень здаваць дзённік на праверку класнаму кіраўніку;
3.18. прадастаўляць дзённік па першым патрабаванні педагагічнага работніка ўстановы адукацыі;
3.19. выконваць правілы паводзін у бібліятэцы і правілы карыстання бібліятэчным фондам.

4. Навучэнцам ва ўстанове адукацыі і на яго тэрыторыі катэгарычна забараняецца:
4.1. не выконваць патрабаванні педагагічных работнікаў, кіраўніцтва школы;
4.2. паліць, ужываць алкагольныя (слабаалкагольныя) напоі і піва, таксічныя і наркатычныя рэчывы, выкарыстоўваць нецэнзурныя выразы, спазняцца на навучальныя заняткі без паважных прычын, наносіць шкоду маёмасці ўстановы адукацыі і іншых асоб;
4.3. прыносіць агнястрэльную зброю любога выгляду, газавае зброю, боепрыпасы любога выгляду або выбуховыя рэчывы (альбо іх імітатары або муляжы), халодная зброя, колючыя, сякуць, рэжучыя прадметы (альбо іх імітатары або муляжы), хімічныя, атрутныя, вогненебяспечныя рэчывы, Тытунёвыя вырабы, электронныя сістэмы курэння, вадкасці для электронных сістэм курэння, сістэмы для спажывання тытуню, запалкі, запальніцы, алкагольныя, слабаалкагольныя напоі ці піва, наркатычныя сродкі, псіхатропныя рэчывы, іх прэкурсоры і аналагі, таксічныя або іншыя адурманьваючыя рэчывы і прэпараты, якія могуць нанесці шкоду маёмасці і здароўю навакольных, а таксама прыналежнасці для азартных гульняў;
4.4. парушаць дысцыпліну ў ходзе адукацыйнага працэсу, прымяняць фізічную сілу і абразы ў дачыненні да іншых яго ўдзельнікаў;
4.5. прапускаць заняткі без паважных прычын і своечасовага інфармавання класнага кіраўніка альбо дзяжурнага адміністратара з наступным прад'яўленнем адпаведнага дакумента класнаму кіраўніку;
4.6. карыстацца прыладамі мабільнай сувязі, інтэрнэт-сувязі, музычнымі калонкамі, гульнявымі прыладамі падчас адукацыйнага працэсу без дазволу педагогаў;
4.7. прапагандаваць, захоўваць і распаўсюджваць з дапамогай мабільнай, інтэрнэт-сувязі інфармацыю, якая змяшчае жорсткасць, гвалт, парнаграфію;
4.8. праводзіць здымкі падчас правядзення вучэбных заняткаў, факультатыўных заняткаў, класных гадзін, пазакласных мерапрыемстваў без дазволу кіраўніцтва, класнага кіраўніка, настаўніка-прадметніка;

4.9. размаўляць падчас вучэбных заняткаў, выкрыкваць нецэнзурныя словы і выразы, адцягвацца самому і адцягваць іншых навучэнцаў, перашкаджаць правядзенню навучальнага заняткі;
4.10. ўжываць падчас вучэбных заняткаў ежу і Напоі;
4.11. перасаджвацца за іншую парту без дазволу настаўніка;
4.12. у падручніках рабіць якія-небудзь запісы, маляваць, вырываць з іх старонкі;
4.13. падчас вучэбных заняткаў і перапынкаў паміж імі гуляць у азартныя гульні, праводзіць аперацыі спекулятыўнага характару;
4.14. пакідаць установу адукацыі да заканчэння вучэбных заняткаў без узгаднення з класным кіраўніком і (або) кіраўніцтва ўстановы;
4.15. выяўляць дэструктыўныя формы паводзін.
5. Іншыя правы навучэнцаў устанаўліваюцца Кодэксам, іншымі актамі заканадаўства, устаноўчымі дакументамі і іншымі лакальнымі нарматыўнымі прававымі актамі ўстановы адукацыі.

Разьдзел 3
ЗНЕШНІ ВЫГЛЯД НАВУЧЭНЦАЎ

6. Навучэнцы абавязаны прытрымлівацца дзелавога стылю адзення, прызначанага для наведвання імі вучэбных заняткаў ва ўстановах адукацыі, з улікам агульных (аднолькавых) элементаў адзення (значкі), якія выбіраюцца агульным рашэннем савета ўстановы адукацыі.
6.1. Савет установы адукацыі мае права выбару мадэлі, колеру і якасці тканін, адметнага элемента ўстановы адукацыі.
6.2. Адзенне дзелавога стылю ўключае вялікі выбар элементаў, якія можна камбінаваць (камізэлька, кашуля, спадніца, штаны, блуза, сукенка, гальштук і інш.), а таксама можа ўключаць гальштук (значок, эмблему) з лагатыпам установы адукацыі. У зімовы час у камплект адзення могуць уваходзіць трыкатажны швэдар ці камізэлька.
6.3. Ва ўрачыстых выпадках адзенне навучэнцаў павінна адпавядаць моманту; цёмныя тоны касцюмаў і светлыя кашуль і блузак; абутак – чаравікі, туфлі, пажадана на невысокім абцасе.
6.4. Адзенне павінна быць строгага крою, спакойных тонаў, без надпісаў. Навучэнцы абавязаны з'яўляцца ў школу ахайна (чыста, акуратна) апранутымі. Абутак павінна быць чыстай.
6.5. На ўроках фізічнай культуры, харэаграфіі, рытмікі навучэнцы павінны мець спецыяльную, прызначаную для заняткаў вопратку і абутак.
Усе навучэнцы ўстановы адукацыі павінны мець зручны зменны абутак.

7. Пры наведванні навучэнцамі вучэбных заняткаў забараняецца насіць:
- адзенне з джынсавай тканіны;
- адзенне, даўжыня якой не адпавядае дзелавому стылю;
- адзенне з выклікалымі і сумніўнага ўтрымання малюнкамі і надпісамі, а таксама з прасвечваць тканін;
- яркія і выклікае выгляду ўпрыгажэнні, пірсінг на адкрытых участках цела; яркі макіяж і колер валасоў, аксэсуары, якія адлюстроўваюць сімволіку музычных гуртоў і розных напрамкаў моладзевай субкультуры і спартыўных клубаў.
- у памяшканні галаўныя ўборы, верхнюю вопратку;
7.1. Навучэнцы ў школе павінны быць акуратна і не задзірліва прычэсаныя (не дапускаецца, акрамя вымушаных сітуацый, стрыжка пад «нуль», пад «панка» і да таго падобнае, афарбоўка валасоў у экзатычныя тоны).
7.2. Вучні павінны сачыць за чысцінёй цела, рук, зубоў, носа, мець чыстую насоўку. Пры размове са старэйшымі навучэнец не павінен трымаць рукі ў кішэнях.
7.3. Спрэчныя пытанні, звязаныя са знешнім выглядам навучэнца, вырашае кіраўніцтва ўстановы адукацыі.

Разьдзел 4
ПРАВІЛЫ ПАВОДЗІН НАВУЧЭНЦАЎ

8. Парадак наведвання навучэнцамі вучэбных заняткаў
8.1. Навучэнцы абавязаны з'яўляцца на ўрокі не пазней 7.50.
8.2. Пры ўваходзе ў школу навучэнцы абавязаны павітацца з дзяжурным адміністратарам, настаўнікам, навучэнцамі, распранацца, не штурхаючыся, пакінуць верхнюю вопратку ў гардэробе.
8.3. Спазніліся навучэнцы рэгіструюцца настаўнікам, дзяжурным адміністратарам і атрымліваюць запіс аб спазненні ў дзённік.
8.4. Вучэбныя заняткі, класныя і інфармацыйныя гадзіны праводзяцца па раскладзе або ў адпаведнасці з графікам, зацверджаным кіраўніком установы адукацыі, і з'яўляюцца абавязковымі для наведвання ўсімі навучэнцамі.
8.5. Пры ўваходзе настаўніка ў клас навучэнцы ўстаюць у знак прывітання.
Выкананне патрабаванняў настаўніка на ўроку з'яўляецца для навучэнцаў абавязковым і безумоўным.
У выпадку, калі навучэнец не выконвае патрабаванні настаўніка, парушае дысцыпліну падчас урока, настаўнік інфармуе пра гэта дзяжурнага адміністратара і навучэнец выдаляецца з урока ў суправаджэнні дзяжурнага адміністратара.
У выпадку, калі патрабаванні настаўніка парушаюць правы навучэнца, апошні можа праінфармаваць пра гэта дзяжурнага адміністратара.
Дзяжурны адміністратар выклікае ва ўстанову адукацыі законнага прадстаўніка навучэнца, а пры неабходнасці – аддзела ўнутраных спраў Драгічынскага райвыканкама.
Дзяжурны адміністратар пасля вывучэння сітуацыі мае права дазволіць вучню прысутнічаць на наступных уроках.
У выпадку, калі законны прадстаўнік не прыбывае ва ўстанову адукацыі ў кароткія тэрміны, дзяжурны адміністратар мае права забраць навучэнца з любога наступнага ўрока для разбору па прыбыцці законнага прадстаўніка ва ўстанову адукацыі.
8.6. У выпадку невыканання дамашняга задання па якой-небудзь прычыне, навучэнец да пачатку ўрока абавязаны паведаміць пра гэта настаўніку.
8.7. Не пазней чым за 5 хвілін да пачатку ўрока кожны навучэнец:
займае месца ў вучэбным кабінеце (класе), вызначаны класным кіраўніком;
рыхтуе неабходныя для працы на ўроку падручнікі і навучальныя прыналежнасці;
ставіць на бясшумны рэжым прылада мабільнай сувязі (інтэрнэт-сувязі), кладзе яго ў прызначанае для гэтага прыстасаванне (скрынку), якое можа знаходзіцца на асобна стаіць стале або стале настаўніка.
Працоўнае месца вучань павінен падрыхтаваць у адпаведнасці са спецыфікай ўрока. Падручнікі і кнігі павінны быць акуратна абгорнутыя. Сшыткі навучэнца павінны быць чыстымі, ахайнымі, падпісаны ў адпаведнасці з агульнапрынятымі нормамі, з палямі, абкладзены, без налепак.
8.8. Дзённікі навучэнцаў павінны быць устаноўленага ўзору, у вокладцы, без упрыгожванняў і налепак. Дзённік запаўняецца навучэнцам акуратна і своечасова, правяраецца класным кіраўніком, штотыдзень падпісваецца бацькамі. Дзённік прадастаўляецца навучэнцамі па першым патрабаванні любога педагагічнага работніка школы.
8.9. Навучэнец, які спазніўся на ўрок, абавязаны растлумачыць настаўніку прычыну спазнення.
8.10. Падчас урока навучэнцы ўважліва слухаюць тлумачэнні настаўніка і адказы іншых навучэнцаў, не дапушчаючы каментароў і рэплік з месца. Падчас урока нельга шумець, самавольна ўставаць з месца, адцягваць таварышаў староннімі размовамі, гульнямі і іншымі справамі, карыстацца мабільным тэлефонам, іншымі электроннымі прыладамі.
8.11. Пры адказе на пытанне настаўніка навучэнец ўстае. З дазволу настаўніка магчымы адказ седзячы.
Аб сваёй гатоўнасці да адказу альбо аб які ўзнік у ходзе тлумачэння настаўнікам матэрыялу пытанні навучэнец інфармуе, падымаючы руку.
8.12. Дапаўненні і выпраўленні адказаў іншых навучэнцаў магчымыя толькі з дазволу настаўніка.
8.13. Падчас правядзення кантрольных і самастойных работ навучэнец выконвае іх самастойна. Дапамога іншых навучэнцаў не дапускаецца. Дазваляецца карыстацца толькі тымі матэрыяламі, якія пералічаны настаўнікам. У выпадку парушэння гэтых правілаў, настаўнік мае права выключыць у навучэнца працу і ацаніць толькі тую частку працы, якая выканана навучэнцам самастойна.
8.14. Падчас урока навучэнец абавязаны сачыць за сваёй паставай, пастаноўкай ног, нахілам галавы.
8.15. Выходзіць з класа на ўроку без дазволу настаўніка катэгарычна забараняецца. У выпадку крайняй неабходнасці навучэнец павінен падняць руку і папрасіць дазволу выйсці ў настаўніка.
8.16. Званок аб заканчэнні ўрока даецца для інфармавання настаўніка і вучняў аб заканчэнні заняткі. Вучні пакідаюць клас толькі з дазволу настаўніка.
8.17. Для заняткаў на ўроках фізічнай культуры і здароўя навучэнцы пераапранаюцца ў спартыўную форму.
8.18. Па заканчэнні ўрока навучэнцы наводзяць парадак на працоўным месцы, забіраюць свае прылады мабільнай сувязі (інтэрнэт-сувязі).
Па заканчэнні заняткаў навучэнцы ў суправаджэнні настаўніка, які праводзіў урок, спускаюцца ў гардэроб, спакойна бяруць верхнюю вопратку, хутка апрануўшыся, пакідаюць памяшканне школы.
8.19. У выпадку пропуску заняткаў па хваробе, навучэнец або законныя прадстаўнікі інфармуюць класнага кіраўніка аб прычыне адсутнасці ў вуснай форме.
У дзень выхаду на заняткі навучэнец прад'яўляе тлумачэнні аб паважлівасці прычыны пропуску заняткаў.

8.20. Паважнай прычынай лічыцца:
хвароба навучэнца, наведванне ўрача (прадастаўляецца адпаведная медыцынская дакументацыя);
экстранныя выпадкі ў сям'і, якія патрабуюць асабістага ўдзелу (пацвярджаюцца заявай законных прадстаўнікоў);
пропуск заняткаў па дамоўленасці з адміністрацыяй (па пісьмовай заяве законных прадстаўнікоў, не больш за 5 дзён на працягу чвэрці);
удзел у прадметных алімпіядах, спаборніцтвах і іншых мерапрыемствах (вызначаецца загадам установы адукацыі).
Навучэнцы, якія прапусцілі больш за 30 вучэбных гадзін на працягу навучальнага года, без уважлівай прычыны, могуць быць прыцягнуты да дысцыплінарнай адказнасці або адлічаны з установы адукацыі ў парадку, прадугледжаным гэтымі правіламі.

9. Дзяжурства навучэнцаў.
9.1. Ва ўстанове адукацыі з ліку навучэнцаў VII-XI класаў прызначаюцца дзяжурныя, якія дапамагаюць дзяжурнаму адміністратару, дзяжурнаму настаўніку падтрымліваць дысцыпліну падчас пераменаў, чысціню і парадак у школе.
9.2. У кожным класе прызначаецца ў адпаведнасці з графікам дзяжурны па класе, які падчас перамены дапамагае настаўніку падрыхтаваць клас да ўрока: раздае навучальныя дапаможнікі і сшыткі навучэнцаў, дапамагае падрыхтаваць да ўрока іншыя вучэбна-метадычныя дапаможнікі.
9.3. З ліку навучэнцаў VII-XI класаў прызначаюцца дзяжурныя па сталовай, якія перад раздачай ежы мыюць рукі з мылам, апранаюць галаўныя ўборы, фартухі.

10. Парадак знаходжання навучэнцаў на перапынку.
10.1. Перамена прызначана:
для пераходу ў іншы кабінет (пры неабходнасці) у адпаведнасці з раскладам вучэбных заняткаў;
адпачынку і фізічнай размінкі;
ядзеньне;
праветрывання класа, для чаго навучэнцам неабходна выйсці з класа;
падрыхтоўкі да ўрока, іншае;

10.2. Падчас перапынкаў навучэнцам забараняецца:
шумець, перашкаджаць адпачываць іншым, бегаць па лесвіцах, паблізу аконных праёмаў і ў іншых месцах, не прыстасаваных для гульняў;
штурхаць адзін аднаго, кідацца прадметамі і прымяняць фізічную сілу для вырашэння любога роду канфліктных сітуацый;
катацца ва ўстанове адукацыі і на яго тэрыторыі на роварах, самакатах і іншых сродках перамяшчэння;
ўжываць непрыстойныя выразы і жэсты ў адрас іншых навучэнцаў, іншых асоб, запалохваць, займацца вымагальніцтвам. Парушэнне дадзенага пункта цягне за сабой прымяненне мер, прадугледжаных заканадаўствам Рэспублікі Беларусь.

11. Парадак знаходжання ў месцах масавага знаходжання.
11.1. Сталовая.
У сталовую навучэнцы ходзяць арганізавана, у суправаджэнні настаўніка, які праводзіў урок.
Навучэнцы выконваюць правілы гігіены: уваходзяць у памяшканне сталовай без верхняга адзення, мыюць рукі перад ежай.
Навучэнцы абслугоўваюцца ў буфеце ў парадку жывой чаргі, выконваюць патрабаванні работнікаў сталовай, праяўляюць увагу і асцярожнасць пры атрыманні і ўжыванні гарачых і вадкіх страў.
Ўжываць стравы, напоі, прадукты харчавання, набытыя ў сталовай, буфеце і прынесеныя з сабой, дазваляецца толькі ў сталовай. Падчас прыёму ежы вучні павінны выконваць культуру харчавання.
Кожны навучэнец прыбірае за сабой сталовыя прыналежнасці і посуд у спецыяльна адведзеныя месцы.

11.2. Спартыўная зала.
Заняткі ў спартыўнай зале арганізуюцца ў адпаведнасці з раскладам яго працы.
Наведванне заняткаў у спартыўнай зале дапускаецца толькі ў спартыўнай форме і зменнай абутку.
Забараняецца знаходзіцца ў спартыўнай зале без настаўніка, выхавальніка групы падоўжанага дня, іншага педагагічнага работніка.
Заняткі ў пазаўрочны час у спартыўнай зале арганізуюцца па раскладзе спартыўных секцый.

11.3. Санітарныя пакоі.
Пры карыстанні санітарнымі пакоямі навучэнцы павінны выконваць чысціню і парадак, правілы асабістай гігіены;
Забараняецца затрымлівацца ў санітарным пакоі без патрэбы, а таксама смяціць, паліць, прымаць ежу, напоі, кідаць у ракавіны і ўнітазы староннія прадметы.

11.4. Гардэроб.
Па заканчэнні заняткаў (вучэбных, факультатыўных, стымулюючых, якія падтрымліваюць, у аб'яднаннях па інтарэсах), пазакласных мерапрыемстваў навучэнцы пад кіраўніцтвам настаўніка, які праводзіў заняткі, ідуць у гардэроб. Навучэнцы ў парадку чарговасці забіраюць сваю вопратку, выконваючы парадак і меры бяспекі.
У выпадку выяўлення згубы адзення або абутку, навучэнец абавязаны паведаміць аб тым, што здарылася класнаму кіраўніку або дзяжурнаму адміністратару.
Навучэнцы не пакідаюць у кішэнях верхняга адзення ключы ад дома, грошы, праязныя дакументы, прылады сувязі (інтэрнэт сувязі) іншыя каштоўныя рэчы.
У выпадку выяўлення пакінутых і (або) забытых кімсьці ў гардэробе рэчаў навучэнцы перадаюць іх вахцёру або дзяжурнаму настаўніку.

12. Парадак наведвання навучэнцамі мерапрыемстваў у пазавучэбны час.
12.1. Навучэнцам забараняецца спазняцца на мерапрыемствы, якія праводзяцца ў пазавучэбны час.
12.2. Прысутнасць на мерапрыемствах, якія праводзяцца ў пазавучэбны час ва ўстанове адукацыі, асоб, якія не навучаюцца ў гэтай установе адукацыі, дапушчальная толькі з дазволу адказнага за правядзенне мерапрыемства (намесніка дырэктара па выхаваўчай рабоце, дзяжурнага адміністратара).
12.3. Навучэнцы, прысутныя на мерапрыемствах, якія праводзяцца ў пазавучэбны час ва ўстанове адукацыі, і асобы, якія не навучаюцца ў гэтай установе адукацыі, дапушчаныя да ўдзелу ў мерапрыемстве, павінны мець ахайны знешні іід, адпаведны ўзросту.
12.4. Не дазваляецца прысутнасць у верхняй вопратцы і галаўных уборах на мерапрыемствах, якія праводзяцца ў актавай, спартыўнай залах, іншых памяшканнях установы адукацыі.
12.5. Прыход і сыход з мерапрыемства ажыццяўляецца арганізавана, у парадку, устаноўленым адказным за правядзенне мерапрыемства.
12.6. Вучні абавязаны выконваць інструкцыі аб мерах бяспекі
для навучэнцаў, прадугледжаныя для канкрэтнага мерапрыемства, і выконваць у поўным аб'ёме патрабаванні адказнага за правядзенне мерапрыемства.
12.7. Катэгарычна забараняецца прыносіць і распіваць спіртныя напоі, паліць (у тым ліку электронныя цыгарэты і іх аналагі), брыдкасловіць.
12.8. Уваходзіць або пакідаць залу падчас канцэртнага нумара (выступу) непрыстойна, неабходна дачакацца яго заканчэння. Перарываць канцэртны нумар (выступ) крыкам, свістам і да таго падобнае забараняецца.
Да заняткаў у спартыўных секцыях, удзелу ў спартыўных спаборніцтвах навучэнцы дапускаюцца з дазволу лекара, да турыстычных паходаў – з дазволу медыцынскага работніка.
Грамадска карысная праца вучняў у пазаўрочны час праводзіцца не раней чым праз 30 мін пасля заканчэння ўрокаў. Працягласць грамадска карыснай працы і віды работ ўсталёўваюцца Санітарнымі нормамі, правіламі і гігіенічнымі нарматывамі.
Усе мерапрыемствы ў будынку школы праводзяцца не пазней за 21.00.

Разьдзел 5
ЗААХВОЧВАННЯ І ДЫСЦЫПЛІНАРНАЯ
АДКАЗНАСЦЬ НАВУЧЭНЦАЎ

13. За поспехі ў навучанні, прыкладныя паводзіны актыўны ўдзел у грамадскім жыцці класа і школы, высокія вынікі ў конкурсах, алімпіядах, спаборніцтвах і іншыя дасягненні ўжываюць наступныя заахвочвання:
- аб'ява падзякі;
- узнагароджанне Граматай школы;
- узнагароджанне каштоўным падарункам;
- занясенне на Дошку гонару ўстановы адукацыі;
- іншы.
13.1. Заахвочвання і іншыя віды ўзнагароджанняў абвяшчаюцца загадам дырэктара і даводзяцца да ведама навучэнцаў і іх законных прадстаўнікоў ва ўрачыстай абстаноўцы.
13.2. Заахвочванне навучэнцаў школы вышэйстаячымі органамі вырабляецца на падставе уяўленняў дырэктара школы.
13.3. За выдатныя поспехі ў вучобе і прыкладныя паводзіны за перыяд навучання на ўзроўні агульнай базавай адукацыі выпускнікам выдаецца пасведчанне аб агульнай базавай адукацыі з адзнакай. За выдатныя поспехі ў вучобе і прыкладныя паводзіны за перыяд навучання на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі выпускнікі ўзнагароджваюцца залатымі, сярэбранымі медалямі з уручэннем атэстата асаблівага ўзору, а за асаблівыя поспехі ў вывучэнні асобных прадметаў – пахвальнымі лістамі ў адпаведнасці з Палажэннем аб залатым, сярэбраным медалях і пахвальных лістах, якія зацвярджаюцца Урадам Рэспублікі Беларусь.

14. Адказнасць за парушэнне дысцыпліны
Парушэнне вучэбнай дысцыпліны, то ёсць невыкананне або неналежнае выкананне па віне навучэнца ўскладзеных на яго абавязкаў, цягне за сабой прымяненне мер дысцыплінарнага і грамадскага ўздзеяння, а таксама, прымяненне іншых мер, прадугледжаных дзеючым заканадаўствам.
14.1. За парушэнне статута і правілаў да навучэнцаў могуць быць ужытыя наступныя меры дысцыплінарнага спагнання:
- заўвага;
- вымова;
- адлічэнне са школы на III ступені навучання ў парадку, устаноўленым заканадаўствам Рэспублікі Беларусь.
У якасці мер грамадскага ўздзеяння могуць прымяняцца заслухоўванне навучэнца і яго законных прадстаўнікоў на пасяджэнні савета школы, педагагічнага савета, Савета па прафілактыцы безнагляднасці і правапарушэнняў, аб'яву вуснага вымовы на дысцыплінарнай лінейцы, класным сходзе і інш.
14.2. Падставамі для прыцягнення навучэнцаў да дысцыплінарнай адказнасці з'яўляюцца супрацьпраўнае, вінаватае (наўмыснае або па неасцярожнасці) невыкананне або неналежнае выкананне абавязкаў,
ускладзеных на яго актамі заканадаўства, устаноўчымі дакументамі і іншымі лакальнымі нарматыўнымі прававымі актамі ўстановы адукацыі ў выглядзе наступных дзеянняў (бяздзейнасці):
- спазненні або няяўкі без уважлівых прычын на навучальныя заняткі;
- парушэнні дысцыпліны ў ходзе адукацыйнага працэсу;
- невыкананне без уважлівых прычын законнага патрабавання педагагічнага работніка;
- абразы ўдзельнікаў адукацыйнага працэсу;
- распаўсюджвання інфармацыі, якая наносіць шкоду здароўю навучэнцаў;
- псуты будынкаў, збудаванняў, абсталявання або іншай маёмасці ўстановы адукацыі;
- невыканання (парушэння) патрабаванняў заканадаўства аб ахове здароўя, пажарнай бяспекі;
- распівання алкагольных напояў, слабаалкагольных напояў, піва, ужывання наркатычных сродкаў, псіхатропных, таксічных і іншых адурманьваючых рэчываў у будынку і на тэрыторыі ўстановы адукацыі альбо з'яўлення ў названых месцах у стане алкагольнага, наркатычнага або таксічнага ап'янення;
- курэння (спажывання) тытунёвых вырабаў, электронных цыгарэт і іх аналагаў у будынку і на тэрыторыі ўстановы адукацыі;
- іншых супрацьпраўных дзеянняў (бяздзейнасці).
14.3. Адлічэнне як мера дысцыплінарнай адказнасці можа быць прыменена за:
- працяглая адсутнасць (больш за 30 дзён) без уважлівых прычын на вучэбных занятках на працягу навучальнага года;
- сістэматычнае (паўторнае на працягу навучальнага года) невыкананне або неналежнае выкананне абавязкаў навучэнцам, калі да яго раней прымяняліся меры дысцыплінарнага спагнання.
Права выбару меры дысцыплінарнага спагнання належыць дырэктару школу. Пры выбары меры дысцыплінарнага спагнання ўлічваюцца цяжар дысцыплінарнай правіны, прычыны і абставіны, пры якіх ён здзейснены, папярэдняе паводзіны навучэнца. Рашэнне аб прымяненні меры дысцыплінарнага спагнання да вучня афармляецца загадам кіраўніка ўстановы адукацыі.
Калі на працягу года з дня прымянення дысцыплінарнага спагнання навучэнец не падвергнуты новаму дысцыплінарнаму спагнанню, то ён лічыцца не падвяргаліся дысцыплінарнаму спагнанню. Пры гэтым дысцыплінарнае спагнанне пагашаецца аўтаматычна без выдання загаду.
14.4. Нагодамі для прыцягнення навучэнца да дысцыплінарнай адказнасці могуць служыць паведамленні мясцовых выканаўчых і распарадчых органаў, праваахоўных органаў, іншых дзяржаўных органаў і арганізацый, дакладныя запіскі педагагічных і іншых работнікаў установы адукацыі.
14.5. Звесткі аб прымяненні меры дысцыплінарнага спагнання заносяцца ў асабістую справу навучэнца.
14.6. Датэрміновае зняцце дысцыплінарнага спагнання афармляецца загадам кіраўніка ўстановы адукацыі.

14.7. У выпадку здзяйснення навучэнцам школы падчас адукацыйнага працэсу адміністрацыйнага правапарушэння кіраўніцтва можа хадайнічаць аб прыцягненні яго (яго законных прадстаўнікоў) да адміністрацыйнай адказнасці ў адпаведнасці з дзеючым заканадаўствам. Кірунку хадайніцтва павінна папярэднічаць службовае расследаванне, якое праводзіцца кіраўніцтвам школы да ўстанаўлення абставінаў справы. Аб учыненым правапарушэнні ставяцца ў вядомасць законныя прадстаўнікі навучэнца.
14.8. Навучэнцы школы (іх законныя прадстаўнікі) нясуць матэрыяльныя адказнасць за псаванне імі (іх дзецьмі) школьнай маёмасці ва ўстаноўленым заканадаўствам Рэспублікі Беларусь парадку.
Законныя прадстаўнікі навучэнца павінны быць пастаўлены ў вядомасць аб факце псуты іх дзіцем маёмасці школы. Для ўстанаўлення кошту шкоды дырэктарам школы ствараецца камісія са складу прадстаўніка кіраўніцтва, педагагічнага калектыву.